امام علی ( ع ) و ارتباطات مردمی

تهیه و تنظیم از :  سارا خسروی . کارشناس ارشد مدیریت فرهنگی

سیزدهم رجب ، سالروز میلاد خجسته امام علی علیه السلام نزدیک است . کتاب شریف نهج البلاغه به عنوان برادر قرآن ، حاوی معارف و تعالیم بسیار آموزنده ای است که در ابعاد مختلف میتواند برای ما انسانها الگو و سرمشقی سعادت آفرین باشد . در این نوشتار بصورت مختصر تعداد 22 حکمت از نهج البلاغه ( ترجمه مرحوم محمد دشتی ) را که مرتبط با موضوع ارتباطات مردمی و روابط عمومی میباشند،  انتخاب و تنظیم نموده ایم که امید است مفید باشند .

1- حکمت 10 :  با مردم آنگونه معاشرت كنيد، كه اگر مرديد بر شما اشك بريزند ، و اگر زنده مانديد ، با اشتياق سوى شما آيند.

2 - حکمت 12 :  ناتوان ترين مردم كسى است كه در دوست يابى ناتوان است ، و از او ناتوان تر آن كه دوستان خود را از دست بدهد.

3- حکمت 14 :  كسى را كه نزديكانش واگذارند ، بيگانه او را پذيرا مى گردد.

4– حکمت 21 :  ترس با نااميدى ، و شرم با محروميّت همراه است ، و فرصت ها چون ابرها مى گذرند ، پس فرصت هاى نيك را غنيمت شماريد.

5- حکمت 38 :  به فرزندش امام حسن عليه السّلام فرمود: پسرم چهار چيز از من ياد گير (در خوبى ها)، و چهار چيز به خاطر بسپار (هشدارها)، كه تا به آنها عمل مى كنى زيان نبينى:

الف-  خوبى ها  : 1-   همانا ارزشمندترين بى نيازى عقل است، 2-  و بزرگ ترين فقر بى خردى است . 3-   و ترسناك ترين تنهايى خودپسندى است. 4-  و گرامى ترين ارزش خانوادگى، اخلاق نيكوست.

ب-  هشدارها  : 1-   پسرم از دوستى با احمق بپرهيز، چرا كه مى خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زيانت مى كند. 2-  از دوستى با بخيل بپرهيز، زيرا آنچه را كه سخت به آن نياز دارى از تو دريغ مى دارد. 3-  و از دوستى با بدكار بپرهيز، كه با اندك بهايى تو را مى فروشد. 4-  و از دوستى با دروغگو بپرهيز، كه او به سراب ماند: دور را به تو نزديك، و نزديك را دور مى نماياند.

6- حکمت  50 :   دل هاى مردم گريزان است ، به كسى روى میآورند كه خوشرويى كند.

7 – حکمت 59 :  آن كه تو را هشدار داد ، چون كسى است كه مژده داد.

8- حکمت 82 :  شما را به پنج چيز سفارش مى كنم كه اگر براى آنها شتران را پر شتاب برانيد و رنج سفر را تحمّل كنيد سزاوار است : كسى از شما جز به پروردگار خود اميدوار نباشد، و جز از گناه خود نترسد، و اگر از يكى سؤال كردند و نمى داند، شرم نكند و بگويد نمى دانم، و كسى در آموختن آنچه نمى داند شرم نكند، و بر شما باد به شكيبايى، كه شكيبايى، ايمان را چون سر است بر بدن و ايمان بدون شكيبايى چونان بدن بى سر، ارزشى ندارد.

9 - حکمت 134 :  دوست ، دوست نيست مگر آن كه حقوق برادرش را در سه جايگاه نگهبان باشد : در روزگار گرفتارى، آن هنگام كه حضور ندارد، و پس از مرگ.

10- حکمت 161 :  هر كس خود رأى شد به هلاكت رسيد، و هر كس با ديگران مشورت كرد، در عقل هاى آنان شريك شد.

11- حکمت 173 :  آن كس كه از افكار و آراء گوناگون استقبال كند، صحيح را از خطا خوب شناسد.

12- حکمت 182 :  آنجا كه بايد سخن درست گفت، در خاموشى خيرى نيست، چنانكه در سخن نا آگاهانه نيز خيرى نخواهد بود.

13 - حکمت 224 :  با سكوت بسيار، وقار انسان بيشتر شود، و با انصاف بودن، دوستان را فراوان كند، و با بخشش، قدر و منزلت انسان بالا رود، و با فروتنى، نعمت كامل شود، و با پرداخت هزينه ها، بزرگى و سرورى ثابت گردد، و روش عادلانه، مخالفان را درهم شكند، و با شكيبايى در برابر بى خرد، ياران انسان زياد گردند.

14 - حکمت 239 :  هر كس تن به سستى دهد، حقوق را پايمال كند، و هر كس سخن چين را پيروى كند دوستى را به نابودى كشاند.

15 - حکمت 281 :  انديشيدن همانند ديدن نيست ، زيرا گاهى چشم ها دروغ مى نماياند، امّا آن كس كه از عقل نصيحت خواهد به او خيانت نمى كند.

16 - حکمت 304 :  نيازمندى كه به تو روى آورده فرستاده خداست، كسى كه از يارى او دريغ كند، از خدا دريغ كرده، و آن كس كه به او بخشش كند، به خدا بخشيده است.

17 - حکمت 340 :  پاكدامنى زيور تهيدستى، و شكرگزارى زيور بى نيازى (ثروتمندى) است.

18 - حکمت 371 :  هيچ شرافتى برتر از اسلام، و هيچ عزّتى گرامى تر از تقوا، و هيچ سنگرى نيكوتر از پارسايى، و هيچ شفاعت كننده اى كار سازتر از توبه، و هيچ گنجى بى نياز كننده تر از قناعت، و هيچ مالى در فقر زدايى، از بين برنده تر از رضايت دادن به روزى نيست. و كسى كه به اندازه كفايت زندگى از دنيا بردارد به آسايش دست يابد، و آسوده خاطر گردد، در حالى كه دنيا پرستى كليد دشوارى، و مركب رنج و گرفتارى است، و حرص ورزى و خود بزرگ بينى و حسادت، عامل بى پروايى در گناهان است، و بدى، جامع تمام عيب ها است.

19- حکمت 381 :  سخن در بند توست، تا آن را نگفته باشى، و چون گفتى، تو در بند آنى، پس زبانت را نگهدار چنانكه طلا و نقره خود را نگه مى دارى، زيرا چه بسا سخنى كه نعمتى را طرد يا نعمتى را جلب كرد.

20 - حکمت 396 :  مرگ بهتر از تن به ذلّت دادن و به اندك ساختن بهتر از دست نياز به سوى مردم داشتن است. اگر به انسان نشسته در جاى خويش چيزى ندهند. با حركت و تلاش نيز نخواهند داد، روزگار دو روز است، روزى به سود تو، و روزى به زيان تو است، پس آنگاه كه به سود تو است به خوشگذرانى و سركشى روى نياور، و آنگاه كه به زيان تو است شكيبا باش،

21 - حکمت 401 :  هماهنگى در اخلاق و رسوم مردم، ايمن ماندن از دشمنى و كينه هاى آنان است.

22 - حکمت 461 :  غيبت كردن ، تلاش ناتوان است.